Ένα άλυτο μυστήριο: Το χειρόγραφο του Voynich

(μουσική μυστηρίου της προτίμησής σας.)

        Η ιστορία έχει δείξει πως ο άνθρωπος έχει καταφύγει σε πολλές και ευρηματικές μεθόδους για να κρύψει κάτι. Η κρυπτογράφηση και η χρήση κώδικα έχει χρησιμοποιηθεί για στρατιωτικούς λόγους, σε ερωτικά γράμματα, για γνώσεις που θεωρούνταν επικίνδυνες. Αργά ή γρήγορα όμως ο κώδικας έσπαγε και η αλήθεια πίσω από τους μυστήριους χαρακτήρες αποκαλύπτονταν. Ανάμεσα σε όλα τα γνωστά ιστορικά κρυπτογραφημένα κείμενα ένα έχει ξεφύγει την αποκρυπτογράφησή του παρ όλες τις προσπάθειες για το αντίθετο.

Στα άδυτα της βιβλιοθήκης Beinecke Rare Book and Manuscript του πανεπιστημίου Yale βρίσκεται ο μοναδικός τόμος από ένα χειρόγραφο 240 σελίδων. Πρόσφατη χρονολόγηση με άνθρακα τοποθέτησε την δημιουργία του γύρω στο 1420. Οι σελίδες του φανερώνουν μία σειρά από χειρόγραφες σημειώσεις και απεικονίσεις παρμένες από κάποιο όνειρο. Αληθινά και φανταστικά φυτά, ιπτάμενα κάστρα, γυναίκες που κάνουν μπάνιο, αστρολογικά διαγράμματα, ζωδιακοί κύκλοι και ήλιους και φεγγάρια με πρόσωπα. Αυτό το 24×16 cm βιβλίο αποκαλείται Voynich manuscript (χειρόγραφο του Voynich) και είναι ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα στην ιστορία.

Το όνομά του οφείλεται στον Wilfrid Voynich, έναν Πολωνό βιβλιοπώλη και αντικέρ του οποίο το βιβλίο έπεσε στην κατοχή του στην Villa Mondragon στην Ιταλία το 1912 από μία συλλογή παλιών βιβλίων που πιστεύεται ότι ανήκε στον Athanasius Kircher, έναν πολυμαθή Γερμανό ιερέα. Από την στιγμή εκείνη o ίδιος αφιέρωσε τη ζωή του στην αποκρυπτογράφηση του βιβλίου. Αγοράζει το βιβλίο και το φέρνει στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου ειδικοί προσπαθούν να το αποκρυπτογραφήσουν για παραπάνω από έναν αιώνα.

Κρυπτολόγοι υποστηρίζουν πως η εικονιζόμενη γραφή έχει όλα τα χαρακτηριστικά μίας πραγματικής γλώσσας που όμως κανείς ποτέ δεν έχει συναντήσει μέχρι τώρα. Αυτό που την κάνει να στέκει γλωσσολογικά είναι ότι σε μία ζωντανή γλώσσα γράμματα και ομάδες γραμμάτων εμφανίζονται σε σταθερή συχνότητα και η συχνότητα εμφάνισης των γραμμάτων στο χειρόγραφο αυτό είναι ευδιάκριτη όμως δεν έχει ξανασυναντηθεί σε καμία άλλη γλώσσα. Εκτός αυτού λίγα μπορούμε να πούμε ότι ξέρουμε από αυτά που βλέπουμε.

Οι περίπου 170.000 χαρακτήρες του είναι ποικιλόμορφοι και εμφανίζονται σε διάφορα μεγέθη. Κάποιοι από αυτούς φαίνεται να είναι δανεισμένοι από άλλα χειρόγραφα με τους περισσότερους όμως να είναι μοναδικοί. Υποστηρίζεται ότι έχει γραφτεί και ζωγραφιστεί από παραπάνω από δύο χέρια λόγω της αλλαγής της τεχνοτροπίας της εικονογράφησης.

Με την πάροδο του χρόνου 3 θεωρίες έχουν γεννηθεί για το τι κρύβει το χειρόγραφο αυτό.

Η πρώτη υποστηρίζει ότι το κείμενο του είναι γραμμένο με κάποιο είδος κώδικα ειδικά φτιαγμένο για να κρύψει καλά τα μυστικά του από τα αδιάκριτα βλέμματα. Η δεύτερη ότι είναι μία απάτη. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο συγγραφέας είναι ο ίδιος ο Voynich. Η τρίτη θεωρία υποστηρίζει ότι το χειρόγραφο είναι γραμμένο σε μία κανονική γλώσσα αλλά σε μία άγνωστη γραφή. Ίσως είναι η προσπάθεια δημιουργίας ενός αλφάβητου για μία γλώσσα που ομιλεί το αλλά δεν ήταν ακόμα γραπτή. Σε αυτή την περίπτωση το χειρόγραφο του Voynich μπορεί να είναι σαν το ρόγκο ρόγκο (rongorongo) ένα σύστημα γραφής με καταγωγή το Νησί του Πάσχα που πλέον όμως δεν μπορεί να διαβαστεί μετά την εξαφάνιση του πολιτισμού του Νησιού.

Αν και κανείς δεν μπορεί να διαβάσει το χειρόγραφο του Voynich αυτό δεν έχει σταματήσει τους ανθρώπους να προσπαθούν να μαντέψουν το τι ακριβώς λέει.

Κάποιοι υποστηρίζουν πως είναι μία απόπειρα δημιουργίας μίας νέας μορφής γλώσσας σε γραπτή μορφή και ότι το χειρόγραφο είναι ουσιαστικά μία εγκυκλοπαίδεια που περιέχει την γνώση του πολιτισμού που την δημιούργησε. Άλλοι πιστεύουν ότι γράφτηκε το 13ο αιώνα από τον φιλόσοφο Roger Bacon στην δίψα του για ανακαλύψεις και πειραματισμούς προσπαθώντας να κρύψει τις ιδέες του από την κατακραυγή της εκκλησίας , ύστερα από γράμμα που βρέθηκε μέσα στο χειρόγραφο που μεταξύ άλλων τον κατονόμαζε ως συγγραφέα του βιβλίου ή τον 16ο αιώνα από τον Ελισαβετιανό

μυστικιστή Edward Kelley που εξασκούσε αλχημεία και μαντεία. Άλλες θεωρίες συνηγορούν ότι γράφτηκε από μάγισσες ακόμα και από εξωγήινους. Oι πολυάριθμες εικόνες του μπορούν να ταιριάξουν σε οποιαδήποτε θεωρία. Για τους πιο προσγειωμένους και όχι τόσο ονειροπαρμένους (μην σας παίρνει από κάτω… βάλτε να δείτε λίγο X-Files για να εμψυχωθείτε)  σύμφωνα με νέες έρευνες όπου προσπάθησαν με βάση των εικόνων και μόνο να καταλάβουν το περιεχόμενο του, φανερώνουν ότι επρόκειτο για ένα βιβλίο βοτανολογίας.

Μετά από παραπάνω από 100 χρόνων προβληματισμού, επιστήμονες έριξαν λίγο φως στο μέχρι τότε σκοτεινό μυστήριο. Πρώτη φωτεινή ηλιαχτίδα ήταν η χρονολόγηση με άνθρακα που έγινε. Σύγχρονοι ιστορικοί τοποθετούσαν το χειρόγραφο στην Πράγα στις αρχές του 1612 όπου υποστήριζαν ότι γράφτηκε από τον φυσιοδίφη Jacobus Sinapius για τον αυτοκράτορα Rudolf II ύστερα από την εύρεση χάραξης του ονόματος του στην πρώτη σελίδα του βιβλίου. Πλέον όμως το τοποθετούν στην Ρώμη στις αρχές του 15ου αιώνα με βάση τις νέες και πιο έγκυρες χρονολογήσεις που έγιναν.

Τα ερωτήματα όμως όσο οι έρευνες προχωρούν πληθαίνουν. Τι μπορεί να φέρει στο φως η αποκωδικοποίηση του; Τις ονειρικές φαντασιώσεις ενός καλλιτέχνη στις αρχές του 15ου αιώνα; Τις χαμένες γνώσεις ενός λησμονημένου πολιτισμού; Χαμένοι στις εικόνες του και στην παράξενη γραφή του που τοποθετείται τόσες εκατοντάδες χρόνια πριν μένουμε μέχρι και τώρα χαμένοι παρόλο την μοντέρνα τεχνολογία με το πέπλο του μυστηρίου να σκεπάζει ακόμα καλά το χειρόγραφο του Voynich.

Για όσους περίεργους ενδιαφέρονται να το ξεφυλλίσουν και να κάνουν την δική τους απόπειρα να το αποκρυπτογραφήσουν η βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου του Yale σας δίνει την ευκαιρία! https://brbl-dl.library.yale.edu/vufind/Record/3519597

πηγή: http://www.voynich.nu/